در دنیای امروز، فناوری دیجیتال نه‌تنها زندگی جوانان، بلکه سلامت و کیفیت زندگی سالمندان را نیز دگرگون کرده است. تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از ابزارهای دیجیتال مانند تلفن‌های هوشمند و اینترنت، می‌تواند خطر زوال عقل را کاهش داده و توانایی‌های شناختی را تقویت کند. اما آیا این فناوری‌ها فقط مفیدند، یا چالش‌هایی نیز برای سالمندان به همراه دارند؟

فناوری دیجیتال، توانایی‌ها و مهارت‌های پایه‌ای را در اختیار سالمندان قرار داده و تأثیرات قابل توجهی بر زندگی این گروه سنی گذاشته است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده، در حالی که استفادهٔ افراطی از دستگاه‌های دیجیتال برای نوجوانان زیان‌بار است، به نظر می‌رسد فناوری‌های نوین به سالمندان کمک می‌کند تا هوشیاری و توانایی‌های ذهنی خود را حفظ نمایند.

یافته‌های تحقیقاتی حاکی از آن است که سالمندانی که از رایانه، تلفن‌های هوشمند، اینترنت یا ترکیبی از این فناوری‌ها استفاده می‌کنند، در مقایسه با افرادی که کمتر با این ابزارها تعامل دارند یا به‌کلی از آن‌ها دوری می‌کنند، در آزمون‌های شناختی عملکرد بهتری از خود نشان داده‌اند و میزان اختلالات شناختی یا تشخیص زوال عقل در آن‌ها کمتر مشاهده شده است.

بررسی چندین مطالعهٔ علمی با مشارکت بیش از چهارصد و یازده هزار سالمند نشان می‌دهد که فناوری تقریباً روی نود درصد از این گروه سنی تأثیرگذار بوده است.

در حالی که بخش عمده‌ای از نگرانی‌ها پیرامون تأثیر فناوری بر شناخت، متوجه کودکان و نوجوانانی است که مغز آن‌ها هنوز در حال تکامل است، مطالعات ثابت کرده‌اند افرادی که در میانسالی به استفاده از فناوری روی می‌آورند، از پیش از مهارت‌ها و توانایی‌های اساسی برخوردار شده‌اند.

فناوری دیجیتال همچنین می‌تواند با تقویت ارتباطات اجتماعی، که عاملی مؤثر در پیشگیری از زوال شناختی محسوب می‌شود، به حفظ سلامت مغز کمک کند. افزون بر این، قابلیت‌هایی مانند یادآوری‌ها و پیام‌های تحریک‌کننده می‌توانند تا حدی کاهش حافظه را جبران نمایند، در حالی که برنامه‌های کاربردی مختلف به حفظ توانایی‌های عملکردی مانند خرید و انجام امور بانکی یاری می‌رسانند.

در این راستا، پژوهش‌های متعدد حاکی از آن است که اگرچه شمار افراد مبتلا به زوال عقل با افزایش سن رو به رشد است، اما نسبت سالمندانی که به این عارضه دچار می‌شوند در بسیاری از کشورهای جهان روندی نزولی داشته است.

محققان، دلایل این کاهش را به عوامل گوناگونی از جمله کاهش مصرف دخانیات، سطح بالاتر تحصیلات، بهبود روش‌های درمان فشار خون، ورزش، تغذیهٔ سالم و تعامل با فناوری نسبت داده‌اند.

با این حال، فناوری‌های دیجیتال برای سالمندان چالش‌هایی نیز به همراه دارد، از جمله قرار گرفتن در معرض کلاهبرداری‌های اینترنتی. اگرچه سالمندان کمتر از جوانان تمایل به گزارش زیان‌های ناشی از کلاهبرداری دارند، اما بر اساس تحقیقات، میزان خسارت مالی آن‌ها به‌مراتب بیشتر است.