گردشگری

پربازدیدترین‌ها

کشف بیش از ۴۵۰ سازه‌ باستانی اسرارآمیز در دل جنگل آمازون

بلواوریجین ۶ نفر را به مرز فضا برد

آینده موزه‌های ملی ایران: از چالش‌های زیرساختی تا ثبت جهانی قلعه الموت

تحلیل راهکار تعطیلات ناگهانی: آیا نشاط اجتماعی با مسکن‌های موقت بازمی‌گردد؟

قدیمی‌ترین دی ان ای انسانی جنوب شرقی آسیا به دست آمد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص دانشمندان اسکلت انسانی نسبتا سالمی را در ویتنام کشف کرده‌اند که قدمتش حدود ۱۲ هزار سال برآورد می‌شود و به دوران پایانی عصر یخبندان بازمی‌گردد.ن اسکلت حاوی قدیمی‌ترین دی ان ای میتوکندریایی انسانی در جنوب شرق آسیاست و به مردی حدود ۳۵ ساله تعلق دارد که با برخورد یک پرتابه نوک‌تیز ساخته‌شده از کوارتز در ناحیه گردن مجروح شده بود.

کوارتز، یکی از رایج‌ترین و سخت‌ترین کانی‌های زمین است که در دوران باستان برای ساخت ابزارهای سنگی و تیغه‌های برنده کاربرد گسترده‌ای داشت.

بررسی‌ها نشان می‌دهد او بلافاصله جان نسپرده است. در استخوان گردنی‌اش نشانه‌های ترمیم بافت و عفونت پیدا شده که احتمالاً به مرگ تدریجی او انجامیده است. به باور پژوهشگران، این مرد ماه‌ها پس از زخمی شدن زنده مانده و سپس در غاری به نام «تونگ‌بینه ۱» واقع در منطقه «ترانگ آن»، که امروز در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، دفن شده است.

شواهدی از نخستین درگیری‌های انسانی
محققان می‌گویند این کشف می‌تواند قدیمی‌ترین نشانه از خشونت یا درگیری میان گروه‌های شکارچی گردآورنده در جنوب شرق آسیا باشد. هیوگو ریس-سنتنو، استاد انسان‌شناسی دانشگاه کنتاکی که در پژوهش حضور نداشت، تأکید می‌کند: «نمونه‌های اسکلت انسانی از اواخر پلیستوسن در این منطقه بسیار کم است. این یافته به فهرست اندک شواهدی اضافه می‌کند که از درگیری‌های میان‌فردی در دوران شکارگری حکایت دارند.»

کشفی غیرمنتظره
اسکلت که پژوهشگران آن را «TBH1» نامیده‌اند، در دسامبر ۲۰۱۷ پیدا شد. جمجمه او خرد و مسطح شده بود اما بیشتر قطعات و تمام دندان‌ها باقی مانده بودند. لگن و مهره‌ها هم به‌شدت شکسته بودند. به دلیل شرایط نامناسب غار و رسوبات بسیار چسبنده، بیرون آوردن بقایا زمان‌بر بود و روند بازسازی استخوان‌ها در آزمایشگاه تا سال ۲۰۱۸ ادامه داشت.

کربن‌سنجی قطعات زغال اطراف محل دفن قدمت اسکلت را بین ۱۲ تا ۱۲.۵ هزار سال نشان داد. تجزیه و تحلیل ژنتیکی نیز ثابت کرد که این فرد مرد بوده و به تبار شکارچیان بومی منطقه تعلق داشته است؛ انسان‌هایی که از نخستین مهاجران به جنوب شرق آسیا بودند.

ابزار ناشناخته
محققان هنگام بررسی استخوان‌های گردنی، تکه‌ای کوارتز ۱۸ میلی‌متری را یافتند که نشانه‌های تراشکاری روی آن دیده می‌شد. این قطعه احتمالاً نوک یک پرتابه بوده است. نکته مهم آنکه هیچ ابزار کوارتزی دیگری در آن غار یافت نشد و پژوهشگران حدس می‌زنند این پرتابه از منطقه‌ای دیگر آمده باشد. همین تفاوت احتمال وقوع درگیری میان گروه‌های انسانی غیرمحلی را تقویت می‌کند.

بر اساس شکل و موقعیت قطعه، دانشمندان معتقدند پرتابه کوچک و پرسرعت از سمت راست وارد گردن شده و استخوان گردنی را شکسته است. اگر جسم بزرگ‌تر بود احتمالاً آسیب شدیدتری وارد می‌کرد و مرگ فوری رخ می‌داد. اما این جراحت کوچک‌تر باعث عفونتی شد که نهایتاً جان او را گرفت.

زندگی و مرگ در جوامع شکارگر
بررسی کامل اسکلت نشان داد که این مرد به‌جز آسیب گردنی و یک جراحت جزئی در مچ پا، در سلامت خوبی به سر می‌برده است. همین امر نشان می‌دهد او احتمالاً از حمایت اجتماعی برخوردار بوده و پس از زخمی شدن، اطرافیان از او مراقبت کرده‌اند. کریس استیمپسون، سرپرست تحقیق از موزه تاریخ طبیعی دانشگاه آکسفورد، می‌گوید: «اینکه او چند ماه پس از جراحت زنده ماند و سپس به شکلی منظم دفن شد، نشان می‌دهد تنها رها نشده بلکه افرادی در کنارش بوده‌اند.»

اهمیت تاریخی
این کشف برای باستان‌شناسان اهمیت دوچندانی دارد، چراکه بقایای انسانی سالم از اواخر پلیستوسن در جنوب شرق آسیا بسیار نادر است. افزون بر آن، شواهدی از درگیری‌های خشونت‌آمیز در این دوران وجود ندارد و همین یافته می‌تواند دریچه تازه‌ای برای شناخت روابط انسانی در آن زمان بگشاید.

پژوهشگران تأکید می‌کنند هنوز تحقیقات بیشتری لازم است تا شرایط دقیق مرگ این مرد روشن شود، اما یافته‌ها نشان می‌دهد خشونت میان جوامع انسانی پیش از دوران کشاورزی نیز رخ می‌داده است.

مسجد جامع ارومیه در انتظار ثبت در فهرست جهانی است


مسجد جامع ارومیه در انتظار ثبت در فهرست جهانی است و آنچه این بنا را منحصربه‌فرد می‌کند، محراب حریری‌شکل آن است.

بنا بر گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص مساجد همواره از گذشته مراکز تجمع و بناهایی مهم در میان مردم بوده‌اند و اغلب در بازارها یا معابر عمومی قرار داشتند. در هر دوره تاریخی پس از اسلام، این اماکن در بهترین شکل و با زیباترین نقش‌ها و سلیقه‌های معماری ساخته می‌شدند. نمونه‌های متعددی از مساجد جامع در ایران وجود دارد که گواه این ادعاست؛ یکی از آنها مسجد جامع ارومیه است که همچون مسجد اولجایتو با زیبایی و شکوهی منحصربه‌فرد ساخته شده است. این مسجد در مجاورت بازار ارومیه قرار دارد و از سه طرف به معابر عمومی متصل است.

پوریا پیری، راهنمای بنای تاریخی مسجد جامع ارومیه، اظهار کرد: قدمت مسجد جامع ارومیه به دوران خلافت عباسی، یعنی بیش از هزار سال پیش بازمی‌گردد. در کتاب «احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم» تألیف محمد بن احمد شمس‌الدین مقدسی نیز به وجود این مسجد اشاره شده و نویسنده یادآور شده که خود به این مسجد آمده است.

وی افزود: گنبد این مسجد متعلق به دوره سلجوقی و هم‌دوره با بنای تاریخی «سه گنبد» در ارومیه است؛ یعنی حدود ۸۰۰ سال قدمت دارد. ارتفاع این گنبد از کف تا سقف ۱۸ متر است. این مسجد نه‌تنها از نظر گنبد، بلکه از نظر محراب نیز اثری منحصربه‌فرد به شمار می‌آید؛ چرا که در داخل آن محرابی متعلق به دوران ایلخانی قرار دارد که به‌عنوان نخستین محراب ایلخانی جهان شناخته می‌شود. این محراب توسط شرف‌شاه تبریزی، معمار نامدار آن دوره، طراحی شده و دارای ۸ متر ارتفاع و ۵/۵ متر عرض است.

پیری ادامه داد: در مقابل محراب ۷۷۰ ساله مسجد، حفاری‌های باستان‌شناسی صورت گرفت تا به این پرسش پاسخ داده شود که آیا این بنا پیش از تبدیل شدن به مسجد، آتشکده بوده است یا خیر. به همین منظور کاوش‌هایی انجام شد و هرچند آثاری از دوره ساسانی به دست آمد، اما هیچ نشانه‌ای از آتشکده در آن یافت نشد. در بخش بیرونی مسجد نیز مدرسه‌ای دینی قرار دارد که پیش از سال ۱۳۷۲ در محوطه آن حوضی بزرگ وجود داشت و قناتی از کنار آن عبور می‌کرد و به کوه‌های اطراف می‌رسید.

وی افزود: در شبستان مسجد ۴۰ ستون وجود دارد که ستون‌های سمت راست دچار انحراف هستند. پیش‌تر برای مرمت این ستون‌ها از سنگ و ساروج استفاده شد؛ اما در گذشته داخل ستون‌ها چوب به کار رفته بود و زیر سقف نیز با چوب پوشیده می‌شد تا تعادل سازه را حفظ کند. با برداشته شدن این چوب‌ها، در اثر زلزله، ستون‌ها کج شدند.

یکی از زیباترین بخش‌های مسجد جامع ارومیه، محراب آن است. این محراب بزرگ و گچ‌بری‌شده در ضلع جنوبی گنبدخانه و در محل محراب قدیمی به‌صورت برجسته و الحاقی ساخته شده است. محراب مسجد جامع ارومیه در کنار محراب اولجایتو از نفیس‌ترین محراب‌های ایران به شمار می‌آید و در زمره پرکارترین، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین محراب‌های گچ‌بری دوران ایلخانی قرار دارد. این اثر ارزشمند در سال ۶۷۶ هجری قمری به دست هنرمند برجسته، عبدالمؤمن بن شرف‌شاه تبریزی، خلق شده است. خطوط به‌کاررفته در کتیبه‌های محراب شامل خط کوفی و ثلث بوده و متن آن‌ها از آیات قرآن کریم، احادیث پیامبر اسلام (ص) و نام سازنده محراب برگرفته شده است.

در حاشیه بیرونی محراب، آیه ۲۵۵ و بخشی از آیه ۲۵۶ سوره بقره به خط کوفی گچ‌بری شده است. همچنین در حاشیه داخلی، کتیبه‌ای به خط ثلث شامل آیات ۱ تا ۱۲ سوره مؤمنون دیده می‌شود. در جایگاه پیشنماز نیز کتیبه‌ای به خط کوفی وجود دارد که آیه ۱۸ سوره آل‌عمران را به صورت گچ‌بری دربرمی‌گیرد. این مسجد با مساحت یک‌هزار و ۵۰ مترمربع در سال ۱۳۱۴ به ثبت ملی رسیده است.

یکی از بخش‌های چشمگیر محراب، توری‌های گچی آن است که از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین وجوه هنری در هنر گچ‌بری محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد هدف شرف‌شاه تبریزی از خلق این توری‌های ظریف، نشان دادن بقایای محراب قدیمی‌تر با استفاده از هنر دست بوده است.

از دیگر شواهد وجود محرابی قدیمی‌تر در این بنا، خط نسخ به‌کاررفته در کتیبه‌های دور گنبدخانه و حاشیه محراب است. افزون بر این، رسم‌الخط‌های مختلفی از دوره‌های تاریخی گوناگون همچون صفویه و قاجاریه در این مسجد به یادگار مانده است.

به گفته حیدری، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی، بر طبق شواهد، در زمان برپایی محراب کوچک‌تر، دو پنجره به عنوان نور گیر که قرینه آنها در نقطه مقابل محراب قابل رویت است وجود داشته اما بعدها با بزرگ‌تر شدن محراب، پنجره‌ها حذف و بجای آن ۲ دریچه کوچک برای رفع رطوبت محیط و تبادل هوا تعبیه شده است.

بخش‌هایی از این مسجد در زمان ایلخانی و حمله مغول‌ها دستخوش تخریب و ویرانی قرار گرفت اما بعدها دوباره بازسازی شد؛ این مسجد در دوره زندیه نیز مرمت و بازسازی شده است و در دوره صفویه هم بخش‌هایی از آن برای یک بار دیگر مورد بازسازی قرار گرفت؛ آخرین بازسازی‌های این مسجد مربوط به سال‌های پس از انقلاب است.

این مسجد به همراه مسجد روستای حسنلوی نقده در فهرست کاندیداهای ثبت جهانی هستند و به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی می‌بایست ایرادات آن رفع شود.

موزه میراث روستایی گیلان؛ بزرگ‌ترین موزه فضای باز خاورمیانه

 

در قلب جنگل‌های سرسبز گیلان، بزرگ‌ترین موزه فضای باز خاورمیانه قرار دارد. موزه میراث روستایی گیلان با وسعت ۲۶۰ هکتار، نه فقط مجموعه‌ای از خانه‌های قدیمی، بلکه روایتی زنده از فرهنگ، معماری و سبک زندگی اصیل مردمان این سرزمین است.

با قدم زدن در این موزه، به سفری در زمان می‌روید. خانه‌های چوبی با سقف‌های گالی‌پوش، کارگاه‌های صنایع‌دستی و عطر غذاهای محلی، تجربه‌ای چندوجهی و ملموس از زندگی روستایی را پیش روی شما قرار می‌دهد؛ گویی قصه‌هایی که در کتاب‌ها خوانده‌اید، اینجا جان گرفته‌اند.

کشف بیش از ۴۵۰ سازه‌ باستانی اسرارآمیز در دل جنگل آمازون

برای قرن‌ها تصور می‌شد جنگل‌های انبوه آمازون دست‌نخورده‌ترین زیست‌بوم زمین هستند.واهد جدید از تمدن باستانی آمازون پرده برداشته است. دانشمندان بیش از ۴۵۰ سازه شگفت‌انگیز در دل جنگل‌های آمازون کشف کرده‌اند که اسرار فراوانی از گذشته را آشکار می‌کنند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد زیر این لایه‌های سبز و متراکم، تاریخ ناشناخته‌ای مدفون شده است. با کشف بیش از ۴۵۰ سازه باستانی موسوم به ژئوگلیف‌ها، اکنون محققان بر این باورند که این منطقه محل زندگی تمدنی پیشرفته بوده که هزاران سال پیش این سازه‌ها را ساخته است.

با استفاده از تصاویر هوایی و ماهواره‌ای، دانشمندان باستان شناسی توانسته‌اند شبکه‌ای پیچیده از سازه‌ها، جاده‌ها و سکونتگاه‌های احتمالی را شناسایی کنند که تاکنون از دید ما پنهان مانده بود. به گفته محققان، این سازه‌ها مربوط به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش است و پیچیدگی آنها کارشناسان را شگفت‌زده کرده است.

این ساختارهای هندسی، که به گفته محققان شبیه به استون‌هنج هستند، حدود ۱۳۰۰۰ کیلومترمربع از جنگل‌های آکر (Acre) در بخش غربی آمازون برزیل را پوشش می‌دهند. با این حال، با وجود اندازه و ساختار شگفت‌انگیز آنها، همچنان معلوم نیست کاربرد دقیق این ژئوگلیف‌ها چه بوده است. برخی تحقیقات نشان می‌دهد ممکن است این مناطق برای برگزاری مراسم‌های مذهبی استفاده می‌شده‌اند.

کشف‌های هیجان‌انگیز در میان تخریب جنگل‌ها

این یافته‌های بزرگ تنها به لطف افزایش نرخ جنگل‌زدایی در این مناطق ممکن شده است. اگرچه تخریب جنگل‌ها بدون شک برای محیط‌زیست مضر است، اما باعث شده برخی اسرار دفن شده در دل آمازون نمایان شوند. محققان بریتانیایی و برزیلی در تحقیقاتی که جزئیات آن در نشریه PNAS منتشر شده، نشان داده‌اند این سازه‌ها خلاف باور قبلی، ثابت می‌کنند که جنگل‌های آمازون در گذشته هیچ‌گاه کاملاً بکر نبوده‌اند.

مدیریت هوشمندانه منابع طبیعی

مطالعه تغییرات پوشش گیاهی آمازون در ۶۰۰۰ سال گذشته نشان می‌دهد که این جوامع باستانی به جای نابودی انبوهی از جنگل‌ها، از روش‌های هوشمندانه‌ای برای مدیریت منابع طبیعی استفاده کرده‌اند. آنها با کاشت درختان اقتصادی مانند نخل‌ها، اکوسیستمی پایدار ایجاد کرده بودند. این یافته برجسته، از اهمیت حفظ دانش بومی و مدیریت پایدار جنگل‌ها می‌گوید.

دکتر واتلینگ تأکید کرد: «شواهد ما نشان می‌دهد تمدن‌های پیشین آمازون با وجود تأثیر چشم‌گیر روی محیط‌زیست، آن را نابود نکردند. این موضوع باید الهام‌بخش رویکردهای مدرن در مدیریت پایدار منابع طبیعی باشد.»دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.

بلواوریجین ۶ نفر را به مرز فضا برد

شرکت بلواوریجین متعلق به جف بزوس یک میلیاردر حوزه رمزارز و پنج نفر دیگر را به مرز فضا برد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص  این ماموریت NS-۳۴ نامیده می شود زیرا سی و چهارمین پرواز موشک نیوشپارد این شرکت است. موشک مذکور روز گذشته در ساعت ۱۲:۴۳ دقیقه به وقت گرینویچ از مقر بلواوریجین در غرب تگزاس به فضا پرتاب شد.

شناخته شده ترین مسافر ماموریت مذکور جاستین سان ۳۴ ساله و میلیاردری است که پلتفرم بلاکچین Tron را بنیانگذاری کرد. او در سال ۲۰۲۱ میلادی در یک حراجی برنده صندلی در نخستین پرواز سرنشین دار موشک نیوشپارد شد. اما برنامه کاری سان مانع از آن شد که وی در نخستین پرواز این شرکت به مرز فضا شرکت کند که در ۲۰ جولای ۲۰۲۱ انجام شد. مسافران آن ماموریت جف بزوس، برادرش مارک، والی فانک و الیور دائمن بودند.

اما در پرواز دیروز آرویندر سینگ باهال یک سرمایه گذار املاک، گوخان اردم تاجر و عکاس ترک، دبورا مارتورل خبرنگا و آب وهواشناس پورتوریکویی، لیونل پیچفورد ازانگلیس که یتیم خانه ای را در نپال اداره می کند و جیمز راسل کارآفرین آمریکایی نیز در این سفر حضور داشتند.

مسافران به غیر از راسل برای نخستین بار به فضاسفر می کردند. راسل نیز در نوامبر ۲۰۲۴ میلادی در ماموریت NS-۲۸ به مدار زمین رفت.

NS-۳۴ چهارمین پرواز سرنشین دار نیوشپارد به حساب می آید که شامل یک موشک همراه کپسول است. هر دو این بخش ها چندبار مصرف هستند. موشک به طور عمودی به زمین برمی گردد و کپسول نیز به طور ایمن با چتر نجات فرود می آید.

هر پرواز نیوشپارد حدود ۱۰ تا ۱۲ دقیقه طول می کشد. طی این مدت زمان کوتاه مسافران به مرز اتمسفر زمین و فضا در ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری سیاره می رسند.

تحلیل راهکار تعطیلات ناگهانی: آیا نشاط اجتماعی با مسکن‌های موقت بازمی‌گردد؟

اخیراً طرحی مبنی بر افزودن تعطیلات تابستانی با هدف افزایش نشاط اجتماعی در دست بررسی قرار گرفته است. این ایده در حالی مطرح می‌شود که کارشناسان معتقدند مشکلات جامعه، پیچیده‌تر از آن هستند که با راهکارهای مقطعی و دم‌دستی مانند تعطیلات ناگهانی برطرف شوند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص، هرچند توجه وزیر گردشگری به دغدغه سفر و تفریح مردم امری مثبت تلقی می‌شود، اما این تصور که تعطیلات به تنهایی می‌تواند بی‌نشاطی حاکم بر جامعه را درمان کند، نگاهی ساده‌انگارانه به نظر می‌رسد. کلاف سردرگم چالش‌های موجود، ریشه‌هایی عمیق‌تر از صرفاً نرفتن به سفر دارد.

برای درک بهتر این پیچیدگی، می‌توان از استعاره عروسک‌های روسی «ماتریوشکا» استفاده کرد. این عروسک‌های معروف، در درون خود عروسک‌های کوچکتر و مشابهی را جای داده‌اند که هر یک از دل دیگری بیرون می‌آید.

معضلات اجتماعی و اقتصادی امروز نیز ساختاری مشابه این عروسک‌های تودرتو دارند؛ مشکلات چنان در هم تنیده شده‌اند که تفکیک و حل آن‌ها نیازمند نگاهی جامع و راهکارهای ساختاری است، نه صرفاً ارائه یک مسکن موقت.

به گزارش جاده مخصوص، در نهایت، گرچه سفر و گردشگری نقش مهمی در سلامت روان و افزایش شادابی افراد ایفا می‌کنند، اما حل ریشه‌ای مسئله نیازمند سیاست‌گذاری‌های کلان و بلندمدتی است که به لایه‌های زیرین مشکلات نفوذ کند.

نظر شما در این باره چیست؟ آیا تعطیلات ناگهانی را راهکاری مؤثر برای افزایش نشاط اجتماعی می‌دانید؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.

آینده موزه‌های ملی ایران: از چالش‌های زیرساختی تا ثبت جهانی قلعه الموت

علی دارابی، معاون میراث فرهنگی، در نشست فصلی مدیران وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که در تاریخ ۴ مرداد ۱۴۰۴ برگزار شد، اعلام کرد که با وجود فعالیت موزه‌ها در سراسر کشور، بازگشایی موزه‌های بزرگ شی‌محور مانند موزه ملی ایران و کاخ گلستان با چالش‌هایی روبرو است. به گفته وی، پیچیدگی‌های فنی در انتقال اشیای تاریخی و لزوم آماده‌سازی زیرساخت‌های تخصصی، از دلایل اصلی این تأخیر زمانی است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص، معاون میراث فرهنگی افزود: «وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در تلاش است تا با تسریع در فرآیندهای مرمتی و آماده‌سازی، این موزه‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن در دسترس عموم قرار گیرند.» این امر نشان‌دهنده تمرکز وزارتخانه بر رفع موانع فنی برای ارائه خدمات فرهنگی بهینه است.

دارابی همچنین بر اهمیت توسعه گردشگری پایدار و تقویت مهارت‌های فعالان این حوزه، به‌ویژه در مناطق کمتر توسعه‌یافته، به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی وزارتخانه تأکید کرد.

وی حفظ حریم آثار تاریخی را برای جلوگیری از تخریب و آسیب به این گنجینه‌های ملی، امری ضروری دانست و بر لزوم حفاظت دقیق از این میراث ارزشمند تأکید ورزید.

به گزارش جاده مخصوص، معاون میراث فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود به پروژه ثبت جهانی قلعه الموت نیز اشاره کرد و افزود که این پروژه در دست پیگیری است. این اقدام می‌تواند جایگاه ایران را در نقشه گردشگری جهانی بیش از پیش تقویت کند.

نظر شما درباره راهکارهای تسریع در بازگشایی موزه‌های بزرگ و تقویت زیرساخت‌های گردشگری در ایران چیست؟ دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.

معماری پایدار و نوآوری: معرفی زیباترین فرودگاه‌های جهان در سال ۲۰۲۵

جایزه جهانی معماری ورسای (Prix Versailles) در فهرست سال ۲۰۲۵ خود، شش فرودگاه تازه‌ساخت را به عنوان زیباترین‌های جهان معرفی کرده است. این فرودگاه‌ها نشان می‌دهند که چگونه معماری مدرن می‌تواند با الهام از طبیعت، نوآوری و پایداری، تجربه سفر را از همان ابتدا متحول کند. تمرکز اصلی در طراحی این سازه‌ها بر ایجاد فضایی آرام‌بخش و کاهش اثرات زیست‌محیطی بوده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص، در میان این فرودگاه‌ها، «ترمینال دو فرودگاه یانتای پنگلای» در چین با الهام از مناظر ساحلی و کوهستان طراحی شده و «ترمینال یک فرودگاه مارسی پروانس» در فرانسه با استفاده از فولاد بازیافتی و چوب محلی، دو ساختمان قدیمی را به یکدیگر متصل کرده است.

نمونه دیگر، «ترمینال ورودی فرودگاه رولان گاروس» در جزیره رئونیون فرانسه است که با بهره‌گیری از کرکره‌های هوشمند متحرک، تهویه طبیعی را ممکن می‌سازد. همچنین، «ترمینال یک فرودگاه کانسای» در ژاپن با گسترش فضای خود، سیستم‌های بازرسی امنیتی هوشمند با ظرفیت عبور ۶۰۰۰ مسافر در ساعت را پیاده‌سازی کرده است.

در آمریکا نیز، «ترمینال جدید فرودگاه بین‌المللی پورتلند» با سقف چوبی عظیم و استفاده از درختان طبیعی، حس حضور در جنگل‌های اورگن را تداعی می‌کند. «ترمینال یک فرودگاه بین‌المللی سان‌فرانسیسکو» نیز به عنوان یک نمونه برجسته از معماری پایدار، توانسته است تولید کربن و مصرف انرژی و آب را به شکل چشمگیری کاهش دهد.

به گزارش جاده مخصوص، این روند نشان می‌دهد که فرودگاه‌های پیشرو در جهان، دیگر تنها یک مرکز حمل‌ونقل نیستند، بلکه به نمادهایی از هویت فرهنگی، پیشرفت تکنولوژی و تعهد به پایداری تبدیل شده‌اند. به نظر شما، کدام یک از این طراحی‌ها جذابیت بیشتری دارد و چه ویژگی‌هایی برای یک فرودگاه مدرن در ایران اهمیت دارد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

سفر درمانی: تحلیل علمی تأثیر تغییر محیط بر سلامت روان و مغز

در دنیای پرشتاب امروز، سفر کردن چیزی فراتر از یک استراحت موقت و فاصله گرفتن از روزمرگی است. این اقدام، ابزاری قدرتمند برای بازسازی روانی و ذهنی است که ریشه در تاریخ و ادبیات دارد و امروزه توسط یافته‌های علوم اعصاب شناختی نیز تأیید می‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص، تحقیقات نشان می‌دهد که مغز انسان در مواجهه با محیط‌های تکراری دچار «خمودگی شناختی» می‌شود. سفر با شکستن این الگوهای آشنا، نواحی کلیدی مغز مانند هیپوکامپ (مرکز حافظه) و کورتکس پیش‌پیشانی (مرکز تصمیم‌گیری) را مجدداً فعال کرده و به افزایش خلاقیت و وضوح ذهنی منجر می‌شود.

از منظر فیزیولوژیک، تغییر فضا و قرار گرفتن در طبیعت، سیستم عصبی پاراسمپاتیک (سیستم آرام‌بخش بدن) را فعال می‌کند. این فرآیند باعث کاهش سطح هورمون استرس مانند کورتیزول و در نتیجه، تقویت احساس آرامش در فرد می‌گردد.

علاوه بر این، رویارویی با چالش‌های جدید در سفر، حس خودکارآمدی (self-efficacy) یا همان باور به توانایی‌های فردی را تقویت می‌کند. مواجهه با فرهنگ‌های متفاوت نیز انعطاف‌پذیری شناختی را افزایش می‌دهد که یکی از مؤلفه‌های اصلی سلامت روان مدرن به شمار می‌رود.

به گزارش جاده مخصوص، البته هر سفری لزوماً به دگرگونی عمیق منجر نمی‌شود. سفری تحول‌آفرین است که با نیت روشن و آمادگی برای تغییر همراه باشد. این همان مسیری است که چهره‌های الهام‌بخش تاریخ برای بازسازی خود پیموده‌اند.

نظر شما چیست؟ آیا تجربه مشابهی از تأثیر سفر بر سلامت روان خود داشته‌اید؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.

افق‌های جدید همکاری اقتصادی: پیشنهاد راه‌اندازی خط پروازی زاهدان-قندهار

استاندار سیستان و بلوچستان در دیداری با کفیل جدید سرکنسولگری ایران در قندهار، راه‌اندازی خط پروازی مستقیم میان زاهدان و قندهار را به عنوان یک راهکار استراتژیک برای تسهیل ارتباطات اقتصادی و فرهنگی میان دو کشور پیشنهاد کرد. این طرح با هدف بهره‌گیری از ظرفیت‌های مشترک برای توسعه پایدار منطقه و تقویت تبادلات تجاری مطرح شده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جاده مخصوص، منصور بیجار، استاندار، با اشاره به ورود روزانه هزاران تبعه افغانستانی به استان، بر لزوم حفظ کرامت انسانی و رعایت کامل حقوق مهاجران به عنوان یک اصل اساسی تأکید کرد. وی همکاری نهادهای مختلف برای ارائه خدمات بهتر به این افراد را عاملی برای تقویت امنیت و انسجام اجتماعی دانست.

این استان به عنوان یکی از دروازه‌های اصلی ارتباطی ایران با افغانستان، فرصت‌های گسترده‌ای در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی دارد. به گفته بیجار، استفاده از اشتراکات فرهنگی، دینی و زبانی می‌تواند به افزایش تبادلات تجاری و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید منجر شود.

استاندار سیستان و بلوچستان همچنین به اهمیت پروژه‌های زیرساختی مرزی مانند احداث پل دوم میلک اشاره کرد. این طرح‌ها با تسهیل تردد کالا و مسافر، نقش کلیدی در افزایش حجم مبادلات تجاری و ارتقای امنیت منطقه ایفا می‌کنند.

به گزارش جاده مخصوص، بیجار خواستار تسریع در اجرای خط پروازی زاهدان-قندهار شد و افزود که این اقدام فرصت‌های جدیدی برای توسعه روابط دوجانبه فراهم خواهد آورد. در مقابل، کفیل سرکنسولگری ایران در قندهار نیز بر تقویت روابط اقتصادی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های زیرساختی استان برای پیشبرد اهداف مشترک تأکید کرد.

نظر شما در مورد تأثیر این خط پروازی بر توسعه گردشگری و تجارت منطقه چیست؟ دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.